Combinatieopleiding sociaal werk en leerkracht trekt andere groep studenten

Ook in het speciaal onderwijs (so) is er een groot tekort aan leraren. In de regio Leiden – Den Haag sloegen 3 scholen daarom de handen ineen met de Hogeschool Leiden. Studenten kunnen hier in 5 jaar tijd opgeleid worden voor sociaal werker én leerkracht basisonderwijs. Deze aanpak slaat aan. ‘De opleiding weet een andere groep studenten aan te spreken.’

Twee diploma’s

Het Lucas Onderwijs (Den Haag), de Prof. Dr. Leo Kannergroep (Leiderdorp), de Stichting Speciaal Onderwijs Leiden e.o. (Leiden) en de pabo van Hogeschool Leiden geven studenten van de opleiding Sociaal Werk, Jeugd en Onderwijs de kans om in vijf jaar tijd twee diploma’s te halen: één voor sociaal werker en één voor leraar basisonderwijs. Voor de opzet van deze opleiding gebruiken ze de financiële tegemoetkoming van het Arbeidsmarktplatform PO om het lerarentekort gezamenlijk in de regio op te pakken.

De pilotopleiding startte in het studiejaar 2017-2018. In dat eerste jaar wist de opleiding 20 studenten te trekken. Nu, in het tweede jaar, zijn er weer 20 studenten begonnen. De aanpak blijkt dus een succes. Marije den Dulk, docent pedagogiek aan de Hogeschool Leiden, licht toe: ‘De opleiding trekt een heel andere groep studenten aan. Studenten die zich niet zouden inschrijven voor de reguliere pabo. Met deze opleiding winnen we dus mensen voor het onderwijs.’

Opleiding gericht op werkveld

Een nieuwe groep aanspreken, dat was ook precies het doel van deze aanpak. Voor het speciaal onderwijs is het namelijk extra moeilijk leerkrachten te werven en te behouden. Er is geen aparte opleiding of opleidingsrichting nodig om in het so te werken. Voor leerkrachten uit het reguliere onderwijs blijkt de overstap naar het speciaal onderwijs groot en dat leidt tot een groot personeelsverloop in het so. Bij deze nieuwe opleiding sluit het curriculum juist goed aan op het werkveld en er is ook veel contact tussen de opleiding en het werkveld.

Stage

Eerstejaarsstudenten van de pilotopleiding lopen één dag in de week stage, tweedejaars lopen twee dagen in de week stage. Hierbij staan de eigen leervragen van studenten centraal. Zo wordt ‘eigenaarschap’ gestimuleerd. Dit is ook terug te zien in de resultaten: de stages van de studenten worden goed beoordeeld. Bovendien sluiten de stages goed aan bij instapniveau van de studenten en wat ze zelf willen leren. Dit stimuleert hun motivatie. Het is bijvoorbeeld opvallend dat veel studenten kiezen voor de zwaarste problematiek.

Verbetermogelijkheden

De scholen zijn tevreden over het succes van de aanpak, maar zien ook nog wel wat verbeterpunten. Nu liggen de stagescholen in een groot geografisch gebied. Dit maakt dat de begeleiding veel reistijd kost. Het zou fijn zijn als de stagescholen dichter bij elkaar zouden zitten, zodat het minder tijd kost om ze te bezoeken. Ook is de wens om de contacten tussen het werkveld en de opleiding nog verder te verstevigen, zodat praktische kennis overgedragen kan worden. Professionals uit het werkveld geven nu al gastlessen, maar dat kan structureler. Verder zou het mooi zijn als er in de toekomst minors voor het speciaal onderwijs komen op de pabo en de opleiding Sociaal Werk. Zo kunnen nog meer studenten geworven worden voor het speciaal onderwijs.

Meer informatie

In onderstaand filmpje van de Hogeschool Leiden zie je meer over de opleiding die de scholen ontwikkelden.

Benieuwd wat andere regio’s doen om het lerarentekort gezamenlijk aan te pakken? Bekijk alle pilotprojecten die een tegemoetkoming aanpak lerarentekort ontvingen van het Arbeidsmarktplatform PO.