Hoe brengen we de (onderwijs)arbeidsmarkt in beweging?

In de RAP-regio’s wordt al een aantal jaar samengewerkt om de personeelstekorten aan te pakken. Hierin zijn goede stappen gezet op het gebied van het vergroten van de instroom, de begeleiding van starters en professionalisering. Hoe kijken we hierop terug? En hoe kunnen we de tekorten samen verder verminderen en de verbinding in de regio versterken? Om daar met elkaar over in gesprek te gaan, organiseerden de onderwijsarbeidsmarktfondsen Arbeidsmarktplatform PO, Voion en SOM op 30 juni de inspirerende en interactieve bijeenkomst ‘RAP in beweging’ bij ROC Midden Nederland in Amersfoort. Dagvoorzitter Peter Heerschop leidde de bijeenkomst en begeleidde de discussies. Heb je het gemist? Lees de terugblik hieronder én bekijk het getekende verslag van de RAP-bijeenkomst.

Reflectie op behaalde successen en toekomstperspectieven

Peter Heerschop opende de bijeenkomst en nodigde alle deelnemers uit om samen te reflecteren op de behaalde successen en gezamenlijk naar de toekomst te kijken. Wat is er de afgelopen jaren al bereikt met de regionale aanpak? Daarover ging Peter in gesprek met vertegenwoordigers van werknemers- en werkgeversorganisaties en het ministerie van OCW. Jilles Veenstra van FvOv ziet het de verkeerde kant op gaan met het onderwijs omdat de tekorten nog niet minder zijn geworden. Joany Krijt van de MBO-Raad was positiever en benadrukte de vooruitgang die is geboekt. Ze ziet nog wel ruimte voor verbetering bij de samenwerking in het mbo. Het mbo levert veel onderwijsassistenten die aan de slag gaan in het primair en voortgezet onderwijs, terwijl de sector zelf ook te maken heeft met tekorten. Dominique van der Elst van het ministerie van OCW merkt op dat er al veel zij-instromers zijn, maar dat er nog verdere stappen gezet kunnen worden. Alle drie zijn ze nieuwsgierig naar de voorbeelden die tijdens de bijeenkomst worden gedeeld en naar de ervaringen uit de verschillende regio’s.

Keynote: Duurzaam samenwerken in de vorm van ecosystemen

Na de introductie nam keynote-spreker Eelco van Hout het woord. Hij besprak het belang van regionale samenwerking vanuit een ecosystemisch perspectief en nam ons mee in de kansen en uitdagingen hiervan. Volgens Eelco is een ecosystemische aanpak essentieel bij het aanpakken van het personeelstekort in het onderwijs: deelnemende organisaties hebben een gedeeld belang en werken samen, net als organismen in de natuur, op basis van evenwicht en wederkerigheid. Ecosystemen ontwikkelen zich organisch, zijn gericht op menselijkheid en acceptatie van het leven, en kenmerken zich door passie, diversiteit en ondernemerschap.

Het personeelstekort in het onderwijs vraagt om een helicopterview waarin je uitzoomt op de regio. Bekijk eens wie er allemaal in je regio zitten. Wie kun je uitnodigen of met wie kun je in gesprek? Wie kunnen jou helpen? Wat kunnen al die bedrijven en organisaties betekenen voor jouw onderwijs? Maar ook vice versa: wat kan het onderwijs betekenen voor die anderen? Eelco moedigde ons aan om verder te kijken dan de usual suspects en benadrukte de waarde van energy-based ondernemerschap, waarbij uitproberen, vernieuwen en een andere aanpak centraal staan. Verplaats je in elkaar. Je begeleidt jonge mensen, je bereidt ze voor op de samenleving: dát is een ecosystemische aanpak. Meer weten? Bekijk de presentatie van Eelco ‘Ecosystemen: duurzame samenwerking.

Interactieve dialoogsessies aan gesprekstafels

Na de keynote-sessie volgden er twee rondes van interactieve gesprekken aan verschillende tafels. Elke tafel behandelde een specifiek thema en werd ingeleid door een aansprekend voorbeeld. De deelnemers werden uitgenodigd om hun eigen ervaringen te delen en te discussiëren over de verbinding binnen de regio en met de teams op scholen.

In de deelsessies zijn de volgende thema’s besproken:

• Bundelen van krachten met het regionaal loket, verbindingen aangaan
• Het ontwikkelen van RAP-regio naar onderwijsregio (PO)
• Het ontwikkelen van RAP-regio naar onderwijsregio (VO)
• Behouden van personeel met aandacht voor een aantrekkelijke werkomgeving en
  optimaal inzetten van, en samenwerken met het mbo in de regio
• Boeien en binden van mensen; inzetten op professionalisering en ontwikkeling
• Bewustwording en beweging creëren met regionale arbeidsmarktcijfers en SPP
• De verbinding leggen tussen de RAP en Samen Opleiden & Professionaliseren
• Verhogen van de in- door- en uitstroom bij de opleidingen
• Stimuleren en faciliteren van zij-instroom en kansen die er zijn zichtbaar maken

Benieuwd naar de opbrengsten van de deelsessies? Klik op bovenstaande links om de verslagen van de gesprekstafels te lezen.

Afsluitende plenaire sessie: Zoek de samenwerking op!

De bijeenkomst werd afgesloten met een plenaire sessie, waarin dagvoorzitter Peter in gesprek ging met vertegenwoordigers van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en sociale partners. Lianne ter Steeg (AVS), Manon Koldewijn (Realisatie-Eenheid) en Jeroen Gommers (PO-Raad) blikten terug op de behaalde resultaten en bespraken de kansen en aandachtspunten voor de toekomst in de regio. Ze merkten op dat geld vaak een terugkerend thema is bij regionale samenwerking, maar dat dit niet mag leiden tot alleen praten en weinig actie. Ook wordt het belang van samenwerking, het stoppen van onderlinge concurrentie en het ondernemen van verdere concrete acties benadrukt. Ze moedigden aan om van onderaf te kijken naar wat werkt en om elkaar beter te vinden, niet alleen binnen organisaties maar ook tussen bestuurders en organisaties. Tot slot wezen ze op succesvolle voorbeelden in regio’s zoals Zeeland en Limburg, waar in tijden van krimp en arbeidsmarktkrapte al jarenlang succesvolle samenwerking plaatsvindt.