Lerarentekort ook uitdaging in veel andere Europese landen

In Nederland hebben we nu een tekort aan leerkrachten, maar hoe is dat in andere landen in Europa? Welk carrièreperspectief hebben leerkrachten daar en welke opleidingseisen worden aan leerkrachten gesteld? In het Eurydice-rapport ‘Teaching Careers in Europe: Access, Progression and Support’ staan de antwoorden op deze vragen. Diverse Europese landen worden in het rapport met elkaar vergeleken.

Vergelijking op thema’s arbeidsmarkt

In het rapport van het Europese onderwijsnetwerk Eurydice is het huidige onderwijsbeleid beschreven in de verschillende onderwijssystemen binnen de Europese Unie. Verschillende aspecten van het lerarenberoep in het primair en voortgezet onderwijs worden systematisch vergeleken voor 43 Europese landen. De belangrijkste thema’s zijn: prognoses van de marktontwikkeling, de belangrijkste uitdagingen bij de vraag naar en het aanbod van leerkrachten, toegangseisen voor het lerarenberoep, de mobiliteit van leerkrachten, continue professionele ontwikkeling en ondersteuning, loopbaanmogelijkheden en de beoordeling van leerkrachten.

Lerarentekort

Dan nu de vraag: is er in andere Europese landen ook een lerarentekort? In de meeste EU-landen wel, blijkt uit het rapport van Eurydice. Verder hebben de meeste vergeleken landen te maken met vergrijzing. Andere uitdagingen zijn: onvoldoende instroom, uitval bij de lerarenopleiding, uitstroom van leerkrachten en regionale tekorten. Ook in Nederland komen deze uitdagingen voor.

Ramingen

De meeste Europese landen bereiden zich op de toekomst voor door ramingen van de overheid. Dat zijn berekeningen van de toekomstige beschikbaarheid en vraag naar leerkrachten. Sommige landen kijken daarbij verder vooruit dan andere. In Nederland worden de ramingen bijvoorbeeld voor de komende tien jaar gemaakt. Dat geldt ook voor Denemarken, Duitsland, Finland en Noorwegen. In enkele landen maken lokale overheden ook een raming van de regionale behoefte aan leerkrachten. Dit gebeurt bijvoorbeeld in Oostenrijk, Schotland, Zweden en Zwitserland.

Ontwikkeling van (toekomstige) leerkrachten

Verreweg de meeste ramingen zijn gebaseerd op veranderingen in de populatie bestaande leerkrachten, zoals ontwikkelingen in hun vakgebied, leeftijd of pensioneringsdatum. Slechts de helft van de onderzochte landen gebruikt ook data over studenten van de lerarenopleiding. Hier zijn dus nog verbeteringen mogelijk. Al blijkt uit onderzoek ook dat het niet eenvoudig is om aan de hand van het aantal afstuderende leerkrachten iets te zeggen over de daadwerkelijke instroom en beschikbaarheid voor het onderwijs. In meer dan de helft van de landen wordt de mobiliteit van leerkrachten helemaal niet bijgehouden.

Download het rapport

Bekijk zelf alle cijfers en de vergelijking in het Engelstalige rapport ‘Teaching Careers in Europe’ op de website van Eurydice.

Meer lezen?

Het Arbeidsmarktplatform PO doet ook onderzoek naar de arbeidsmarkt in het primair onderwijs. Zie bijvoorbeeld de Onderwijsatlas primair onderwijs.