Meer mensen maken een carrièreswitch naar het basisonderwijs

Steeds meer mensen kiezen voor een carrière in het onderwijs. Kozen in 2015 nog nauwelijks mensen van buiten het onderwijs voor de klas, in de afgelopen twee jaar steeg dit aantal gestegen naar bijna 700; van iedere zes of zeven nieuwe leraren in het basisonderwijs is er één een zij-instromer in het beroep. Ook het aantal gediplomeerde onderwijsassistenten steeg met 30 procent naar 3.512 in 2021. Dit staat te lezen in de Arbeidsmarktanalyse primair onderwijs 2022, de arbeidsmarkt in beeld, een publicatie van Arbeidsmarktplatform PO. ‘Zij-instromers, onderwijsassistenten en leraarondersteuners zijn niet meer weg te denken uit het basisonderwijs. Gelukkig willen steeds meer mensen in het onderwijs werken. De reguliere instroom vanuit de pabo’s is al lang niet meer voldoende en zal dat voorlopig ook niet zijn om aan de vraag naar personeel in het onderwijs te voldoen’, zegt Ton Groot Zwaaftink, voorzitter van het Arbeidsmarktplatform PO.

Werken in het onderwijs steeds aantrekkelijker

Uit de Arbeidsmarktanalyse blijkt dat onderwijspersoneel in sterke mate tevreden is met hun werk. Daarbij zijn startende leraren overwegend tevreden met de inhoud van hun baan. Het salaris was nog wel een knelpunt. ‘Afgelopen jaren hebben de sociale partners zich samen sterk gemaakt voor het dichten van de loonkloof tussen het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs. Hierdoor gaan de lonen van leraren en schoolleiders omhoog wat het aantrekkelijker maakt om voor het onderwijs te kiezen en te blijven kiezen,’ vertelt Groot Zwaaftink. ‘Dit kan bijdragen aan de keuze van mensen van buiten het onderwijs om (alsnog) voor het primair onderwijs te kiezen.’

Instroom nog niet voldoende om personeelstekort op te lossen

Hoewel steeds meer mensen voor het onderwijs kiezen blijft het personeelstekort groeien. ‘Het tekort aan personeel in het primair onderwijs is een urgent en groeiend probleem. Veel scholen hebben op dit moment grote moeite met het vervullen van hun vacatures, voor leraren, maar ook voor schoolleiders.’ Uit onderzoek blijkt dat er landelijk een tekort is van ongeveer 9.100 fte aan leraren en ongeveer 1.100 fte aan schoolleiders. ‘Met de huidige druk op de arbeidsmarkt gaan we dit op korte termijn niet oplossen met enkel pabo-geschoolden,’ zegt Groot Zwaaftink. ‘We blijven ons inzetten voor meer gekwalificeerde leraren voor de klas, en zijn dan ook blij met de ruim 5.300 studenten die in 2021 voor de pabo kozen. Onderwijl vraagt de situatie op de arbeidsmarkt meer creativiteit. Daarbij is het goed om te kijken naar de kerntaken van leraren en schoolleiders en de optimale inzet van andere professionals in het onderwijs. Daarbij blijven we ons inspannen voor het bieden van een aantrekkelijke en uitdagende werkomgeving voor onze onderwijsprofessionals.’