Onderzoek: hoe zorgen we ervoor dat meer leraren van kleur in het primair onderwijs (blijven) werken?

Waarom de term ‘leraren van kleur’?

In dit onderzoek is ervoor gekozen om de term ‘personen van kleur’ te gebruiken, en dus ook ‘leraren van kleur’. Uit een recente verkenning onder docenten in het voortgezet onderwijs bleek dat zij overwegend de voorkeur gaven aan deze term.  Het ligt voor de hand dat dit ook geldt voor personeel in het primair onderwijs.

Deze term wordt in dit onderzoek breder opgevat dan louter uiterlijke kenmerken. Met de aanduiding ‘van kleur’ bedoelen we mensen die:

• zich niet identificeren met de dominante ‘witte’ cultuur en/of
• een etnisch-culturele achtergrond hebben die in de Nederlandse samenleving niet tot de dominante groep behoort.

De term erkent de eigen beleving van een persoon: mensen kunnen zelf bepalen of ze zich zo benoemen en willen identificeren. Het is dus geen vastgestelde ‘categorie’ die aan mensen wordt opgelegd.

Doordat de term ‘van kleur’ de eigen beleving van de persoon erkent, sluit deze ook goed aan bij het doel van het onderzoek: de ervaringen van leraren van kleur in kaart brengen. Vanuit die ervaringen willen we de kansen en mogelijkheden verkennen om meer leraren van kleur in het basisonderwijs aan te trekken en te behouden.

Tegelijkertijd realiseren we ons dat de term ‘van kleur’ niet voor iedereen vanzelfsprekend of passend is. Daarom blijven we hier tijdens het onderzoek kritisch op reflecteren. Mocht uit het onderzoek blijken dat een andere benaming beter aansluit bij de beleving van respondenten, dan wordt het gebruik van deze term heroverwogen.

Wie kan deelnemen aan dit onderzoek?

We zijn op zoek naar leraren van kleur die momenteel in het primair onderwijs werken. Daarnaast nodigen we graag personen van kleur uit met een lesbevoegdheid die nu niet (meer) in het primair onderwijs werken, of die dat na hun opleiding nooit hebben gedaan. Juist ook deze perspectieven zijn waardevol om een volledig beeld te krijgen van de kansen en belemmeringen die een rol spelen bij de ondervertegenwoordiging van leraren van kleur in het primair onderwijs.

Blijft wat ik vertel vertrouwelijk?

Alle gesprekken die we voeren in het kader van dit onderzoek, zijn strikt vertrouwelijk. De aanmelding verloopt direct via de onderzoekers. Ook als je bijvoorbeeld via je schoolleider of leidinggevende over het onderzoek hebt gehoord, wordt deze niet geïnformeerd als jij besluit deel te nemen. Alles wat je met ons deelt, wordt anoniem verwerkt. Dat betekent dat persoonlijke of herleidbare informatie – zoals jouw eigen naam, maar ook de naam van jouw school – niet in het rapport komt. Aan het eind van het onderzoek ontvang je een terugkoppeling met de resultaten. Daarna worden jouw contactgegevens verwijderd.

Hoe wordt mijn input gebruikt?

Jouw ervaringen en inzichten als leraar van kleur vormen de kern van dit onderzoek. De gesprekken met leraren van kleur zijn dan ook het belangrijkste onderdeel van de dataverzameling. Daarnaast wordt een literatuurstudie uitgevoerd en spreken we met enkele schoolleiders en HR-medewerkers om het bredere perspectief rondom dit thema te begrijpen. De resultaten worden verwerkt in een onderzoeksrapport. Hierin doen we ook concrete aanbevelingen aan het onderwijsveld, zodat jouw input bijdraagt aan zichtbare verandering.

Welke visie heeft het Arbeidsmarktplatform PO op diversiteit en inclusie?

Het Arbeidsmarktplatform PO vindt het belangrijk dat iedereen in het onderwijs zich gezien, gehoord en veilig voelt – ongeacht culturele achtergrond, seksuele oriëntatie, geloofsovertuiging of beperking. Diversiteit en inclusie zijn essentieel om scholen tot een aantrekkelijke werk- en leerplek te maken voor iedereen. Dat vraagt om bewust beleid van schoolbesturen en schoolleiders, waarbij aandacht is voor inclusief personeelsbeleid, veilige werkculturen en een diverse instroom van leraren.

Meer hierover lees je in ons dossier Diversiteit en inclusie.