‘Welbevinden van het team is een van de speerpunten in het beleid van de Comeniusschool in Zeist’, vertelt directeur Hanneke Vermunt. Ze was daarom al enige tijd op zoek naar een manier om daar praktisch en doeltreffend invulling aan te geven, toen de Werkbelevingsmonitor PO op haar pad kwam.
Hanneke vertelt: ‘Ik wilde graag meer inzicht krijgen in de werkdruk en het welbevinden van mijn team. Niet in de laatste plaats vanwege de afgelopen turbulente jaren met veel verzuim door corona en lesgeven op afstand. Dat doet iets met de werkbeleving van leraren en andere medewerkers. Daarnaast hebben wij, net zoals elke andere school in Nederland, te maken met het lerarentekort. Een goed teamgevoel, onderlinge verbondenheid en werkplezier zijn daarom belangrijker dan ooit.’
Geen afvinklijstjes
‘Binnen de verplichte Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E) hadden we eerder al een werkdrukscan afgenomen. Dit sloot alleen niet goed aan bij waar ik naar op zoek was. In plaats van een afvinklijstje met positieve en negatieve punten, had ik behoefte aan een manier om samen met het team in gesprek te gaan over de werkbeleving. Een manier die bovendien minder sturend is en meer inzicht geeft.’ Bij toeval viel Hannekes blik op een artikel over de Werkbelevingsmonitor PO. Na uitleg van een contactpersoon bij het Vervangingsfonds/Participatiefonds (VfPf) was ze direct enthousiast. Hoewel de pilotfase eigenlijk al gesloten was, kon ze nog meedoen.
‘Het is prettig dat medewerkers zelf kunnen bepalen welke belevingsaspecten van hun werk ze willen beoordelen en welke vragen ze willen beantwoorden. Dit geeft autonomie. De meeste medewerkers hebben een duidelijke mening over waar ze tevreden en juist niet tevreden over zijn. Die mening kunnen ze via de Werkbelevingsmonitor PO delen. Bovendien nodigt de opzet van de Werkbelevingsmonitor PO uit om de inzichten met elkaar te bespreken en uit te diepen.’
Een hoge respons en duidelijke resultaten
Over haar aanpak vertelt Hanneke: ‘De wijze waarop je zo’n nieuw instrument introduceert is belangrijk voor het draagvlak. Tijdens een studiedag heb ik tekst en uitleg gegeven en voldoende tijd ingeruimd, zodat de medewerkers er direct mee aan de slag konden. Er was volop gelegenheid om vragen te stellen, maar dat bleek niet nodig. Het wees zich vanzelf. Door omstandigheden duurde het uiteindelijk even voordat iedereen de online tool had ingevuld, maar de respons was hoog. De volgende stap was inzicht krijgen in de resultaten. Hiervoor hadden we de beschikking over een dashboard met verschillende rapportages. Een adviseur van VfPf begeleidde ons bij het duiden en nabespreken van de uitkomsten. Dat was prettig, want op die manier konden we focus houden op de belangrijkste thema’s en onderscheid maken tussen zaken waar ik als directeur wel en geen invloed op heb. Het is bijvoorbeeld fijn als medewerkers blij zijn met de parkeergelegenheid, maar dat is geen verdienste van mij als directeur. En ook op de hoogte van de salarissen heb ik geen invloed.’
‘De Werkbelevingsmonitor PO leverde mooie gesprekken op. Het gaf inzicht in het welbevinden van het team én zorgde voor bewustwording en onderling begrip.’
Mooie gesprekken
‘Het leverde mooie gesprekken op. Niet alleen qua inzicht in de werkdruk en het welbevinden van het team, maar ook wat betreft bewustwording en onderling begrip. Werkbeleving kan heel persoonlijk zijn. Wat de een belangrijk vindt, is voor de ander slechts bijzaak. Uit de rapportages konden we naast die individuele verschillen een aantal gemene delers halen waarmee we nu verder aan de slag gaan. Sommige van deze uitkomsten waren een bevestiging van de weg die we al ingeslagen waren. Bijvoorbeeld de aanschaf van nieuw meubilair. De antwoorden laten zien dat iedereen daar daadwerkelijk profijt van heeft. Andere punten, zoals de behoefte aan meer inhoudelijk overleg, waren goede eyeopeners. Verder is het natuurlijk een mooi compliment dat de meeste medewerkers aangeven dat ze blij zijn met hun baan.’
Werk maken van welbevinden
‘Met elkaar het gesprek voeren over de werkbeleving is op zichzelf al een belangrijke meerwaarde van de Werkbelevingsmonitor PO. Tegelijkertijd biedt het ook aanknopingspunten om onze plannen en het beleid nóg beter af te stemmen op het welbevinden van onze medewerkers. Zo zijn we op dit moment bezig met het jaarplan voor volgend schooljaar. Daarbij kijken we goed welke thema’s een plek verdienen in het jaarplan en welke concrete actiepunten we direct kunnen oppakken. Dit bespreken we tijdens de vergaderingen. Zo brengen we op transparante wijze lijn aan in de plannen en het beleid en is voor iedereen duidelijk waar we op welke manier aan werken.’
Bedenk wat je eruit wilt halen
Als tip voor andere scholen wil Hanneke meegeven dat het slim is om van tevoren goed te bedenken wat je eruit wilt halen. ‘Ik wilde vooral inzicht krijgen in het algemene welbevinden van ons team en de uitkomsten gebruiken voor de grote lijnen. Voor wie echt een verdiepingsslag wil maken, biedt het dashboard nog veel meer mogelijkheden. Wanneer je een duidelijk doel voor ogen hebt, kun je de Werkbelevingsmonitor PO gericht inzetten. Een adviseur van VfPf kan je hierbij helpen. Daarnaast zijn er altijd dingen waar je als schoolleider of directeur weinig of geen invloed op hebt. Zorg er dan in elk geval voor dat medewerkers zich gehoord voelen. Dat is minstens zo belangrijk. Wees daarbij open over mogelijkheden en verwachtingen, een goede communicatie is de helft van het succes.’
