Diversiteit is geen nieuw thema in het primair onderwijs. Zo is er al jaren sprake van ondervertegenwoordiging van mannelijke leraren. Maar ook voor culturele diversiteit bij leraren en genderdiversiteit in de top komt steeds meer aandacht. Toch is er nog weinig sprake van structureel diversiteitsbeleid op scholen. Om scholen hierin te inspireren gaat het Arbeidsmarktplatform PO op zoek naar praktijkvoorbeelden van effectief diversiteitsbeleid. In dit artikel deelt Firdevs Durgut, schooldirecteur van basisschool De Kameleon*, haar verhaal.
‘Van de 65 mensen die bij ons werken, is ongeveer 10 procent man en heeft 25 tot 30 procent een culturele achtergrond’, zegt Firdevs. Deze samenstelling is opvallend, zeker in Rotterdam-Zuid dat al jaren met een nijpend lerarentekort kampt. Hoe is het haar gelukt om zo’n divers team samen te stellen?
Eisen stellen aan kwaliteit
De wijk Carnisse waarin De Kameleon staat, is door het Nationaal Programma Rotterdam aangewezen als focuswijk. De woonbeleving, veiligheidsbeleving en de algemene kwaliteit van leven liggen ver onder het gemiddelde van Rotterdam. De complexe problematiek die een rol speelt in de wijk vraagt dan ook om een andere aanpak, vertelt Firdevs. ‘Je hebt een team nodig dat met passie naar het werk gaat. Dat betekent dat je je als leraar of onderwijsassistent meer dan 100 procent moet inzetten en bereid moet zijn om een extra stap te zetten voor leerlingen die dat hard nodig hebben. Wij stellen dus hoge eisen aan kwaliteit, juist omdat we te maken hebben met deze leerlingen. Als je zonder vooroordelen zoekt naar kwaliteit, dan kom je vanzelf tot een divers team. Daar ben ik van overtuigd.’
Diversiteit onderdeel van de missie
Verschillende aspecten van diversiteit zijn vertegenwoordigd in het schoolteam van De Kameleon. Denk aan geslacht, leeftijd, seksuele voorkeur en culturele achtergronden. Dat geldt voor stagiairs, onderwijsassistenten, leraren én leidinggevenden. Opvallend is dat diversiteit ook onderdeel is van de missie de school. ‘De Kameleon heeft namelijk de ambitie om uitstekend onderwijs te realiseren dat uitgaat van diversiteit en wordt gegeven vanuit passie voor het kind’, zegt Firdevs. ‘Daarmee stralen we uit: iedereen is welkom. Oók in het team. Je ziet dat dat doorwerkt en dat mensen met allerlei verschillende achtergronden bij ons willen werken.’
Herkenningspunt voor leerlingen en draagvlak voor beleid
Niet alleen de teamsamenstelling, ook de populatie leerlingen van De Kameleon is heel divers. Zo heeft 35 procent een niet-westerse migratieachtergrond en 55 procent een westerse migratieachtergrond. Dat is hoger dan het landelijk gemiddelde. Leerlingen reageren heel positief op het divers samengestelde schoolteam, vertelt Firdevs. ‘Het team vormt een goede afspiegeling van de diverse samenleving. Dat zorgt ervoor dat leerlingen zich kunnen herkennen in de leraren en het gevoel krijgen dat ze erbij horen.’
Daarnaast zijn thema’s als homofobie, discriminatie en racisme makkelijker te agenderen in gesprekken met ouders. ‘Zonder divers team is dat veel lastiger. Zo kan ik vanwege mijn eigen migratieachtergrond bijvoorbeeld goed met ouders in gesprek over bepaalde gevoelige onderwerpen. Terwijl dat voor anderen misschien een moeilijk gesprek zou zijn. Daarmee vergroot diversiteit de handelingsmogelijkheden van de school en creëert het draagvlak voor ons beleid.’
Goed burgerschap
Ook in het kader van burgerschap is diversiteit belangrijk. ‘Door diversiteit in het team komen leerlingen met allerlei achtergronden, ervaringen en perspectieven in aanraking. Dat brengt al kennis, acceptatie en verbondenheid met zich mee. Zo kun je als school de leerlingen een ander perspectief bieden en hun blik verbreden. En dat draagt bij aan de ontwikkeling van leerlingen.’
Onderzoek naar diversiteit in het primair onderwijs
De komende periode haalt het Arbeidsmarktplatform PO praktijkvoorbeelden op waarin diversiteitsbeleid effectief wordt ingezet. Wil je hiervan op de hoogte blijven? Houd dan deze pagina en LinkedIn-pagina in de gaten. Wil je meer weten over diversiteit in het primair onderwijs? Lees dan ook onze verkenning Diversiteit in het primair onderwijs.
