Tijdens een intensief loopbaantraject kunnen medewerkers van Stichting Bijeen hun talenten en ambities onderzoeken. Het doel: mensen ook op de langere termijn aan de stichting en aan het onderwijs binden.
Sinds enkele jaren is Trudy Leijssenaar schoolleider bij Bijeen. Om op deze functie te komen, doorliep Trudy een door Bijeen aangeboden loopbaantraject, blikt ze terug. ‘Ik had het goed naar mijn zin als leraar, maar tegelijkertijd had ik ook altijd al de ambitie om verder te kijken. Zo maakte ik een tijdelijk uitstapje naar het voortgezet onderwijs om te kijken of het iets voor me zou zijn. Ook speelde ik al een tijdje met de gedachte om uiteindelijk schoolleider te worden. Op een gegeven moment kreeg ik vanuit Bijeen het aanbod om mee te doen aan een nieuw loopbaantraject, onder leiding van een extern adviseur. Dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat ik nu schoolleider ben; een functie waarin ik het enorm naar mijn zin heb.’
Loopbaanwensen onderzoeken
Een tekort aan schoolleiders is er binnen Bijeen niet, schetst personeelsadviseur Marga Schonewille. ‘Maar: de spoeling is wel een stuk dunner geworden. Kregen we in het verleden misschien wel 30 reacties op een vacature, nu zijn dat er nog maar zeven – als je geluk hebt. Daar komt nog bij dat een aantal directeuren inmiddels met pensioen is.’ De aankomende pensionering van een aantal directeuren was een van de redenen om in 2018 een intern loopbaantraject op te zetten, met als doel om het dreigende tekort aan schoolleiders op te vangen.
Het traject is er niet voor potentiële schoolleiders alléén, benadrukt Marga. ‘We willen alle medewerkers de kans geven om te onderzoeken wat ze nu écht willen. Uit het eerste traject zijn directeuren voortgekomen, maar ook adjunct-directeuren en IB’ers. Ook zijn enkele deelnemers geswitcht naar het vo. En een enkeling heeft het onderwijs verlaten.’
‘We willen alle medewerkers de kans geven om te onderzoeken wat ze nu écht willen. Uit het eerste traject zijn directeuren voortgekomen, maar ook adjunct-directeuren en IB’ers.’
Goed werkgeverschap
Bang dat te veel mensen na het traject liever buiten het onderwijs of voor een ander bestuur aan de slag gaan, is Marga niet. ‘Natuurlijk bestaat het risico dat mensen uiteindelijk een andere keuze maken, maar ik ben ervan overtuigd dat je deze investering op de lange termijn altijd terugverdient doordat je mensen aan je organisatie bindt.’
Mensen die weg willen, gaan uiteindelijk toch wel, denkt Trudy. ‘Zelf ben ik blij dat ik deze kans heb gekregen. Als dit traject niet voorbij was gekomen, had ik denk ik niet meer in het onderwijs gewerkt.’ Sowieso besteedt Bijeen veel aandacht aan ontwikkeling, vertelt Trudy. ‘Tijdens de zogenoemde kwaliteitsgesprekken met medewerkers is het een vast agendapunt. En P&O denkt ook goed mee. Zo adviseerde Marga me om een master te gaan doen om mijn horizon te verbreden. Het is erg fijn als je werkgever op deze manier goed werkgeverschap toont.’
Investering in jezelf
Het loopbaantraject stond onder leiding van een externe onderwijsadviseur, schetst Trudy. Ze heeft er veel aan gehad, en vindt het dan ook geen probleem dat een deel van het traject in de eigen tijd wordt gedaan. ‘We zijn samen echt op onderzoek uitgegaan. Wat zijn je competenties? Hoe handel je in bepaalde situaties? Wat wil je precies? Het ging echt flink de diepte in, en je komt jezelf ook behoorlijk tegen. Er vloeiden af en toe ook wel tranen bij deelnemers.’ Het is een flinke investering in jezelf, beaamt Marga. Andere besturen die zo’n traject overwegen, adviseert ze dan ook: ‘Laat het zelfonderzoek vooropstaan. En verder: zoek een goede externe adviseur die het traject kan begeleiden.’ Tegelijkertijd biedt deelname aan het programma geen garantie op een baan: ‘Ook na het doorlopen van het traject moeten deelnemers ‘gewoon’ solliciteren op een andere functie als ze een switch willen maken. Het is belangrijk dat zulke wederzijdse verwachtingen van tevoren helder zijn.’
Regionaal traject
Inmiddels wordt het loopbaantraject van Bijeen – met steun vanuit de RAL/RAP-regio Drenthe-Overijssel – regionaal opgepakt, vertelt Marga. ‘Dit nieuwe, regionaal opgezette traject vloeit voort uit het bestaande HRM-netwerk van het openbaar onderwijs in Drenthe en de Kop van Overijssel. Mijn advies: kijk vooral of er regionale netwerken of structuren zijn waar je bij kunt aansluiten. Zo kun je nóg effectiever te werk gaan bij het werven en behouden van schoolleiders.’
Verkenning Werven en behouden van schoolleiders
Het Arbeidsmarktplatform PO voerde in 2021 een verkenning uit naar de activiteiten van schoolorganisaties in het primair onderwijs om schoolleiders te werven en te behouden. Benieuwd naar de uitkomsten? Download hier de verkenning Werven en behouden van schoolleiders.
