Regionale Transfercentra (RTC’s)
‘De toekomst ligt in samenwerking, niet in concurrentie’
Nu het lerarentekort steeds meer merkbaar wordt voor scholen, lijkt het gevecht om de pabo-student begonnen. Tegelijkertijd zijn er schoolbesturen die geloven in de kracht van samenwerking in plaats van in concurrentie. In RTC’s of andere regionale samenwerkingsverbanden werken ze samen aan oplossingen voor het lerarentekort. ‘Regionale samenwerking maakt het onderwijs rijker.’
Van overschot naar tekort
Het is nog maar kort geleden dat schoolbesturen de handen ineen sloegen om het dreigend ontslag van leraren te voorkomen. Tussen 2014 en 2016 werden door heel het land 10 regionale transfercentra (RTC’s) opgericht. Inmiddels is de situatie op de arbeidsmarkt tegenovergesteld en is er sprake van tekorten. De RTC’s grijpen nu hun samenwerking aan om ook deze krapte het hoofd te bieden. Bijvoorbeeld door te investeren in loopbaanbegeleiding en professionalisering, door de begeleiding van starters te intensiveren of door trajecten te starten voor zij-instromers.
RTC Zuid-Limburg
Rentree, het magazine van het Vervangingsfonds, besteedt in het meest recente nummer aandacht aan de voordelen van regionale samenwerking in tijden van tekort. Zo investeert het RTC in Zuid-Limburg al sinds 2016 in een betere aansluiting van de pabo op het primair onderwijs. Daarnaast bood het RTC, met ondersteuning van het sectorplan PO, ook gratis loopbaantrajecten aan alle medewerkers aan. Die ervaring en aanpak zet het RTC nu ook in voor de 45-plusregeling, een subsidieregeling die oudere medewerkers een gratis ontwikkeladvies biedt.
DE BREDE SELECTIE Amsterdam
Ook zonder steun van het sectorplan PO werken samenwerkingsverbanden aan oplossingen voor het lerarentekort. In Amsterdam startten 110 openbare basisscholen DE BREDE SELECTIE. In een bovenbestuurlijke vervangingspool boden zij starters kansen om kennis te maken met een loopbaan in het primair onderwijs. Inmiddels is er ook een inductietraject voor starters en een gezamenlijke aanpak voor de werving van zij-instromers en herintreders.
Samenwerking is nodig
De toekomst voor het onderwijs ligt in samenwerking en niet in concurrentie, vinden de geïnterviewden. Tanja Hogendorp van DE BREDE SELECTIE verwoordt het zo: ‘Regionale samenwerking maakt het onderwijs rijker’. En Frank Bruijenberg van het RTC Zuid-Limburg is ervan overtuigd: ‘De arbeidsmarktvraagstukken van vandaag kun je niet meer als eenling oplossen.’ Tegelijk blijft hij ook nuchter: ‘Je hoeft niet meteen alles samen te doen. Begin de samenwerking waar het meerwaarde heeft.’
Effectmeting 2017
Van 2014 tot 2016 richtten schoolbesturen in het primair onderwijs dankzij het sectorplan PO 10 Regionale Transfercentra op. Deze RTC’s waren destijds gericht op behoud van werkgelegenheid, vergroten werkzekerheid en stimuleren werkcreatie voor starters. Ecorys voerde in het najaar van 2017 een peiling uit naar het effect van deze RTC’s.
Van krimp naar tekort
De samenwerking van schoolbesturen in RTC’s is opgezet in krimpregio’s in een periode waarin de arbeidsmarkt voor leraren in het primair onderwijs er anders uitzag dan nu. In de betreffende regio’s kampten schoolbesturen met een overschot aan leraren waardoor een forse instroom in de ww werd voorzien. Net als in andere delen van het land hebben deze schoolbesturen te maken met een situatie van toenemende krapte.
Deze krapte op de arbeidsmarkt voor leraren is vooral in de vervangingspools van de RTC’s voelbaar. De pools raken leeg, omdat medewerkers doorstromen naar een vaste plek voor de klas. Daarnaast kunnen vervangers door de grote vervangingsvraag selectiever zijn. Hierdoor is het lastiger om korte vervangingsopdrachten via de pool op te vangen. Al met al legt de huidige arbeidsmarktsituatie druk op samenwerking in een RTC.
Focus verleggen
Voor de toekomst van de RTC’s is het daarom van belang de focus te verleggen naar andere arbeidsmarktvragen die schoolbesturen gezamenlijk kunnen oppakken. De RTC’s zoeken oplossingen voor het lerarentekort door als schoolbesturen in een regio gezamenlijk met de pabo te werken aan een sluitende aanpak voor starters en door te investeren in loopbaanbegeleiding en professionalisering van de huidige leraren in de pool. Daarnaast kunnen RTC’s ook van waarde zijn voor het gezamenlijk beperken van ziekteverzuim, intensiveren begeleiding starters, of investeren in werving, opleiding en begeleiding van zij-instromers en herintreders.
Aandacht aan de voordelen van regionale samenwerking (juni, 2018)
Downloads
