Een nieuwe, jonge generatie leraren stroomt de scholen binnen. Logisch natuurlijk. Maar hoe zorg je ervoor dat ze goed landen? En hoe zorg je voor goede verbinding en communicatie tussen de nieuwelingen en ouderen in je team? Stage-expert Maarten Brand weet wat generatie Z belangrijk vindt in het werk en geeft tips.
We noemen ze Generatie Z, de jongeren die grofweg geboren zijn tussen 1995 en 2010. Het zijn ‘digital natives’, ze weten niet beter dat er altijd internet en wifi is, ze zijn actief op social media en hun telefoon is nooit ver weg. Als stage-expert en partner bij bureau Sensis verbindt Maarten Brand deze jonge talenten (vooral mbo’ers) aan bedrijven en organisaties. Hij vertelt graag over zijn ervaringen en inzichten met deze doelgroep. Want generatie Z kijkt soms net iets anders tegen werk aan dan andere generaties. Goed om te weten want als werkgever kun je met de juiste aanpak het verschil maken tussen een succesvolle loopbaan of voortijdig afhaken.
Generatie Z is van zichzelf divers en daarom vinden ze het vanzelfsprekend dat een organisatie ook divers en inclusief is.Maarten Brand, stage-expert
Diversiteit is vanzelfsprekend
‘Deze jongeren hebben grote behoefte aan een goede balans tussen werk en privé. Dat is echt een belangrijk thema. Je ziet bij hen ook vaker ‘side hustles’ dan bij mensen van andere generaties; ze hebben er vaak een baantje naast, zoals een webshop voor extra geld bijvoorbeeld. Ze doen dus meerdere dingen tegelijk. Generatie Z is van zichzelf divers en daarom vinden ze het vanzelfsprekend dat een organisatie ook divers en inclusief is’, zegt Maarten.
Onbegrip en vooroordelen
Elke generatie wordt bepaald door opvoeding en ervaring, stelt hij. Nu moet elke nieuwe generatie die op de arbeidsmarkt komt altijd zijn eigen positie opeisen. De jongere garde komt immers binnen in een organisatie waarin de ouderen in de meerderheid zijn; zij bepalen de werkcultuur, weten wat belangrijk is en hoe je je gedraagt. In de praktijk kunnen die verschillen nogal eens tot onbegrip of vooroordelen leiden, aldus Maarten: ‘Ik hoor mensen zeggen: die jongeren zitten altijd maar op hun telefoon, ze zijn niet weerbaar en ze weten niet wat hard werken is.’
Het zit ‘m niet alleen in salaris
Maarten heeft onderzocht wat de onderliggende redenen van jongeren zijn om van baan te veranderen. ‘Mensen denken vaak dat geld of vrije tijd belangrijk zijn. Dat klopt deels, maar het is niet waar het ‘m in zit. Veel belangrijker is: hoe ga je met elkaar om. Is er ruimte om je eigen ideeën in te brengen? Word je gezien en serieus genomen? Kun je met collega’s en leidinggevenden een gesprek hebben over hoe je je voelt, wat je zou willen? Krijg je steun bij moeilijke zaken? Dat is essentieel voor generatie Z.’
Generatie Z is geen exotische diersoort. Ga met elkaar in gesprek voor een beter begrip.Maarten Brand, stage-expert
Ga in gesprek en toon begrip
Wat kun je doen om de verschillende generaties in je team met elkaar te verbinden? En om meer begrip voor elkaar te krijgen? Het antwoord is verrassend eenvoudig: ‘Generatie Z is geen exotische diersoort. Ga met ze in gesprek om hen te begrijpen. Ze hebben precies dezelfde drijfveren en behoeftes als iedereen, ze benoemen het alleen anders. Focus niet te veel op de verschillen want die zijn minder groot dan de overeenkomsten.’
Autonomie maar wel binnen kaders
Het zit hem vooral in de nuances, meent hij: ‘Oudere werknemers hebben behoefte om hun eigen agenda te kunnen bepalen, willen flexibel zijn in werktijd en -plaats. Ook generatie Z wil die autonomie, maar ze vragen daarnaast ook om duidelijke regels en om ondersteuning.
Als het om uitdagingen in het werk gaat, willen ouderen zich vaak verder verdiepen in hun functie, jongeren willen hun ervaringen juist verbreden. Het is hetzelfde woord maar de invulling is anders. Als je dat niet van elkaar begrijpt, ontstaan er misverstanden.’
Cultuurvernieuwers
Een gemiste kans als Generatie Z voortijdig je organisatie verlaat, vindt Maarten. ‘Zij behoren tot de cultuurvernieuwers. Bedenk wel dat zij vanwege de demografische omstandigheden sowieso in de minderheid zijn in de meeste organisaties. De oudere garde moet zich ook bewust zijn van de machtspositie die ze hebben, in aantal maar ook in ervaring. De ruimte die zij vroeger kregen om te vernieuwen, moet je de jongeren ook gunnen.’
Meer lezen
Wil je meer weten over de wensen en behoeften van jonge startende leraren in het primair onderwijs en wat je kunt doen om hen te behouden? Lees de verkenning Jonge professionals in het primair onderwijs. Benieuwd naar de belangrijkste uitkomsten? Bekijk de beknopte visual met resultaten en aanbevelingen.
