Samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang: een inventarisatie van goede praktijken en creatieve oplossingen
Wat levert een samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang op en hoe kun je er invulling aan geven? Een goede samenwerking tussen onderwijs en opvang kan voordelen opleveren voor kinderen, ouders en personeel. In de interactieve handreiking ‘Samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang’ laat het Arbeidsmarktplatform PO zien hoe acht schoolorganisaties dat in de praktijk brengen. Dat kan inspiratie en houvast bieden om ook mee aan de slag te gaan.
Goede afstemming op arbeidsdomein
Sinds de jaren negentig zijn er initiatieven om basisscholen en kinderopvangcentra dichter bij elkaar te brengen. Het doel is om met opvang en onderwijs samen te werken aan één doorlopend educatief programma, zodat alle kinderen met gelijke kansen kunnen starten. Uit de handreiking en eerdere studies komt naar voren dat het voor een succesvolle samenwerking belangrijk is om de arbeidsinhoud (zoals het takenpakket van de medewerkers) op elkaar af te stemmen en elkaars expertise te benutten. Een gezamenlijk gebouw is bijvoorbeeld handig maar het betekent wel dat goede afspraken over het gebruik van ruimtes en faciliteiten en over de administratie moeten komen. Omdat opvang- en onderwijsmedewerkers onder verschillende cao’s vallen is het belangrijk om knelpunten te bespreken en op te lossen. Bijvoorbeeld als het om vakantiedagen gaat, inschaling of combinatiefuncties. Een gelijkwaardige samenwerking, in medezeggenschap en overleg, moet ook worden geregeld.
De handreiking geeft inzicht in deze en andere knelpunten, wat ze betekenen voor bestuurders, leidinggevenden en medewerkers van scholen en kinderopvang en welke oplossingen de acht school- en opvangorganisaties gevonden hebben.
Voordelen van samenwerking
Volgens de geïnterviewden levert de samenwerking tussen het primair onderwijs en de kinderopvang voordelen op voor verschillende partijen, namelijk: voor kinderen, voor hun ouder(s) of verzorger(s), voor medewerkers en voor de organisatie(s) waar zij werkzaam zijn. Bij de acht organisaties ligt de focus op de voordelen voor kinderen. Eerder onderzoek toont aan dat de belangrijkste doelen van samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang zijn: talentontwikkeling van kinderen, het aanpakken van onderwijsachterstanden en betere zorg voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Andere voordelen zijn dat de overstap van peuter naar kleuter minder ingrijpend is en er meer zicht is op de algehele ontwikkeling van kinderen. Daarnaast is er volgens de organisaties ook een strategisch belang voor de samenwerking. Scholen kunnen profijt hebben van een grotere instroom van vierjarigen die vanuit de opvang soepel naar groep 1 overstappen. De kinderopvangorganisaties kunnen op hun beurt meer aanmeldingen van schoolgaande kinderen tegemoetzien die gebruik willen maken van de buitenschoolse opvang.
Inspirerende praktijkvoorbeelden
De acht organisaties zijn als goede voorbeelden van succesvolle samenwerking genoemd door de PO-Raad, de Vereniging Netwerk Kindcentra (VNK) en de Academie & Vakvereniging Schoolleiders (AVS).
Ze laten in deze handreiking verschillende creatieve oplossingen zien voor een succesvolle samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang. Bekijk de praktische tips en creatieve oplossingen in de handreiking.